વ્યવસાય શરૂ કરતા પહેલા, એવી ઘણી બાબતો છે જે આપણા મગજમાં ચાલે છે અને એક સવાલ જે દરેકના મગજમાં આવે છે તે છે કે શું કોઈ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપનીનો સમાવેશ કરવો કે નહીં? ખાનગી લિમિટેડ કંપનીના ફાયદા શું છે? શું કોઈ ખાનગી લિમિટેડ કંપનીના (પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની) કોઈ ગેરફાયદા છે?
એક ખાનગી લિમિટેડ કંપની તેના શેરહોલ્ડરો માટે મર્યાદિત જવાબદારી અથવા કાનૂની સુરક્ષા સાથે કાયદેસર રીતે રચાયેલી છે પરંતુ તે તેના માલિકી પર પ્રતિબંધ મૂકે છે.
પ્રાઈવેટ લિમિટેડ કંપની એક એવી કંપની છે જે નાના ઉદ્યોગો માટે ખાનગી રાખવામાં આવે છે. ખાનગી લિમિટેડ કંપનીના સભ્યોની જવાબદારી અનુક્રમે તેમની પાસેના શેર્સની સંખ્યા સુધી મર્યાદિત છે. ખાનગી લિમિટેડ કંપનીના શેર્સ પર જાહેરમાં વેપાર કરી શકાતો નથી.
પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની એ ભારતમાં બિઝનેસ રજિસ્ટ્રેશનનું સૌથી સરળ અને ખૂબ પ્રખ્યાત સ્વરૂપ છે. તે ઓછામાં ઓછા બે લોકો સાથે નોંધણી કરાવી શકે છે. શેરહોલ્ડરોને મર્યાદિત જવાબદારીનું રક્ષણ, ઇક્વિટી ફંડ્સ વધારવાની ક્ષમતા, અલગ કાનૂની એન્ટિટીનો દરજ્જો, તે લાખો નાના અને મધ્યમ કદના વ્યવસાયો છે કે જેઓ પરિવારની માલિકીની અથવા વ્યવસાયિક રીતે સંચાલિત છે, માટે વ્યવસાયિક પ્રકારનો સૌથી ભલામણ કરે છે.
નામ રિઝર્વેશન, ઇનકોર્પોરેશન, ડીઆઈએન એલોટમેન્ટ (DIN), પાન (PAN), ટેન (TAN), ઇપીએફઓ (EPFO), ઇએસઆઈસી (ES, પ્રોફેશન ટેક્સ (મહારાષ્ટ્ર) નો ફરજિયાત ઇશ્યુ અને બેંક ખાતું ખોલવા માટેની એક જ અરજી સાથે હવે તમે ખાનગી લિમિટેડ કંપનીને શામેલ કરી શકો છો.
સ્પાઇસી + ને નીચે મુજબ બે ભાગોમાં વહેંચવામાં આવ્યું છે:
1. ભાગ A: સ્પાઇસ + ફોર્મના ભાગ A માં કંપનીના નામ આરક્ષણ માટે અરજી કરો. તેનો ઉપયોગ સૂચિત કંપનીની નામ મંજૂરી લેવા અને એક જ વારમાં કંપની નોંધણી ફાઇલ કરવા માટે થઈ શકે છે.
2. ભાગ બી: ફોર્મ સ્પાઇસ + ના ભાગ બી માં, નીચેની સેવાઓ માટે અરજી કરો:
કોઈ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની બનાવવા માટે કોઈ ન્યૂનતમ મૂડીની આવશ્યકતા નથી. એક ખાનગી લિમિટેડ કંપની માત્ર રૂ. 10,000 કુલ અધિકૃત શેર મૂડી તરીકે.
પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની કાયદાના અદાલતમાં એક અલગ કાનૂની ઓળખ છે, એટલે કે વ્યવસાયની સંપત્તિ અને જવાબદારી ડિરેક્ટરની સંપત્તિ અને જવાબદારીઓ જેવી જ નથી. બંનેને અલગ ગણવામાં આવે છે. એક પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની મેનેજમેન્ટ અને માલિકીથી જુદા પડે છે અને આમ, મેનેજરો કંપનીની સફળતા માટે જવાબદાર હોય છે અને કંપનીની ખોટ માટે જવાબદાર પણ હોય છે.
જો કંપની કોઈપણ કારણોસર આર્થિક તંગીમાંથી પસાર થાય છે, તો વ્યક્તિની જવાબદારી મર્યાદિત હોવાથી સભ્યોની વ્યક્તિગત સંપત્તિનો ઉપયોગ કંપનીના દેવાની ચૂકવણી માટે કરવામાં આવશે નહીં.
દા.ત. જો કોઈ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપની કોઈ પણ લોન લે છે અને ચૂકવણી કરવામાં અસમર્થ છે, તો સભ્યો ફક્ત તેમની પોતાની શેરહોલ્ડિંગ એટલે કે અવેતન શેરની કિંમત પ્રત્યેની કેટલી માલિકી ધરાવે છે તે ચૂકવવા માટે જવાબદાર છે. જેનો અર્થ થાય છે, જો તમારી પાસે શેરોની રકમ જેટલી રકમ બાકી હોય તેના પર ચૂકવવાપાત્ર કોઈ બેલેન્સ ન હોય તો, દેવું / ક્રેડિટની રકમ ચૂકવે ન હોય તો પણ તમે કંપની દ્વારા ચૂકવવામાં આવતા કોઈપણ debtણ તરફ તમે ચૂકવવાપાત્ર નથી.
ભારતમાં એક ખાનગી લિમિટેડ કંપની પબ્લિક લિમિટેડ કંપનીઓ સિવાયના વ્યવસાયનું એકમાત્ર સ્વરૂપ છે જે વેન્ચર કેપિટલિસ્ટ અથવા એન્જલ રોકાણકારો પાસેથી નાણાં એકત્ર કરી શકે છે.
શેર દ્વારા મર્યાદિત કંપનીના શેર્સ શેરધારક દ્વારા અન્ય કોઈપણ વ્યક્તિ પર સ્થાનાંતરિત થાય છે. માલિકીની ચિંતા અથવા ભાગીદારી તરીકે ચાલતા વ્યવસાયમાં રુચિના સ્થાનાંતરણની તુલનામાં સ્થાનાંતરણ સરળ છે. શેર ટ્રાન્સફર ફોર્મ ફાઇલ કરવા અને હસ્તાક્ષર કરવા અને શેરના પ્રમાણપત્ર સાથે શેર ખરીદનારને સોંપવાથી શેર સરળતાથી ટ્રાન્સફર થઈ શકે છે.
એક ખાનગી લિમિટેડ કંપની પાસે ‘પેરપ્યુઅલ સક્સેસન’ છે, જે કાયદાકીયરૂપે વિસર્જન થાય ત્યાં સુધી તે ચાલુ અથવા અવિરત અસ્તિત્વમાં છે. કોઈ કંપની, એક અલગ કાનૂની વ્યક્તિ હોવાને કારણે, કોઈપણ સભ્યના મૃત્યુ અથવા અન્ય પ્રસ્થાનથી અસર થતી નથી, પરંતુ સભ્યપદમાં ફેરફાર કર્યા વિના, તે અસ્તિત્વમાં છે. ‘પેરપેચ્યુઅલ સક્સેસન’ એ કંપનીની એક સૌથી મહત્વપૂર્ણ લાક્ષણિકતા છે.
પ્રાઇવેટ લિમિટેડ કંપનીમાં, 100% વિદેશી ડાયરેક્ટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટની મંજૂરી છે તેનો અર્થ એ છે કે કોઈ પણ વિદેશી એન્ટિટી અથવા વિદેશી વ્યક્તિ સીધા ખાનગી લિમિટેડ કંપનીમાં રોકાણ કરી શકે છે.
કંપનીના વિગતો સાર્વજનિક ડેટાબેઝ પર ઉપલબ્ધ છે. જે કંપનીની વિશ્વસનીયતામાં સુધારો કરે છે કારણ કે વિગતોને પ્રમાણિત કરવાનું સરળ બનાવે છે
Suggested Read: ખાનગી લિમિટેડ કંપની નોંધણી માટે જરૂરી દસ્તાવેજોની સૂચિ
Changing Your Business Name: Why MSME Registration Doesn't Allow Name Updates? Introduction When businesses rebrand, the first question many ask…
Highlights of the 56th GST Council Meeting held in September 2025 Introduction The 56th GST Council Meeting, chaired by Union…
Can we apply for Logo and Wordmark Registration in Single Application? Introduction Businesses often wonder whether they can register both…
Compliance Calendar for the Month of October 2025 Introduction As October 2025 approaches, it is crucial for businesses, professionals, and…
Can I Use Different Colour Combinations After Applying Logo as a TM Application? Introduction When it comes to protecting your…
FLA Return Filing for NRI Investment via NRO Account: Is It Mandatory? The FLA return NRI NRO investment applicability query…
Leave a Comment